Denk & Beslis mee over zaken die
er toe doen op jouw Terschelling

Survival voor de strandbroeders

8 jaar geleden
Geen reacties

De strandplevier, bontbekplevier en dwergstern zijn de bikkels van het strand. Het is voor de kleine vogels een ware beproeving te broeden en hun jongen groot te brengen. Het strand is vogelvrij; iedereen gebruikt het op zijn manier en dat brengt uitdagingen mee. Staatsbosbeheer probeert de nesten te beschermen. Rust voor de vogels helpt enorm. Boswachter Remi Hougee: “Ook zij hebben hier hun thuis.”
tekst: Marloes Fopma

 

De Koffieboonplaat bij de Boschplaat en de Spathoek op de Noordsvaarder zijn voor de strandbroeders heel belangrijk.
“Ze broeden hier omdat er voldoende voedsel is en er veel schelpenbanken zijn”, legt collega-boswachter Arjan Zonderland uit. “Ze leven op de gehele breedte van het strand, afhankelijk van hun levensfase. In de embryonale duinen vind je de kuikens, als ze wat groter zijn verplaatsen ze zich richting plassen op het strand.”
Tijdens het broedseizoen is De Koffieboonplaat minder toegankelijk voor wandelaars. Met een reden: de strandbroeders gaan behoorlijk achteruit in aantallen. “Elk jaar is het weer de vraag of de vogels het wel redden. De dieren leven op het scherpst van de snede”, vult Remi aan.
Al een paar jaar experimenteert Staatsbosbeheer met informatieborden zoals op de Noordsvaarder. “Al lopen sommige mensen na het lezen toch het kwetsbare gebied in”, vertelt Remi. Wat de juiste manier is om de nesten meer te beschermen, daar zijn ze nog naar op zoek. “Rust is nodig om succesvol te broeden”, beaamt Arjan. Een afstand van 150 meter is hiervoor gewenst. Remi: “Mensen zijn zich er niet altijd van bewust omdat je de strandbroeders minder snel ziet. Als ik bijvoorbeeld met mijn hond loop let ik er extra op en hou hem dicht bij me. Een hond ruikt dingen die wij nog niet zien, zoals jonkies of eieren en gaat zijn neus achterna. Daardoor verstoort hij een nest voordat je er erg in hebt. De kleine eitjes liggen gewoon in het zand, in een kuiltje, meer is het niet. Omdat ze slecht te zien zijn, worden nesten per ongeluk vertrapt. Dat raakt mij, strandbroeders zijn zo kwetsbaar.”

 

IMG_3455

 

Twee voor twaalf
De eilanden zijn van levensbelang voor de strandbroeders, er is veel eten en er zijn weinig roofdieren. “We hebben geen vossen, dat is een voordeel.”
Desondanks hebben de strandbroeders het moeilijk. Rond 1960 zijn er zeventig strandplevierparen geteld, in 2015 twee paren. Hoe dit komt is vrij complex door meerdere factoren die een rol spelen.
“Van invloed is de ontwikkeling van het toerisme en het landschap veranderde. De Noordsvaarder was vroeger een open gebied met weinig begroeiing. Andere natuurlijke invloeden, zoals de zee, verstoren ook het broedseizoen, nesten spoelen weg. Het is nu 2 voor 12 voor de strandbroeders”, waarschuwt Arjan.
“Elk paar hoeft maar twee nakomelingen te krijgen die overleven om de populatie te behouden, maar juist nu zien we graag meer nakomelingen zodat de populatie gaat groeien”, bevestigt Remi. Dwergsterns en strandplevieren die rustig kunnen broeden brengen meer jongen groot én die zijn sterk genoeg om in het najaar de trektocht van 5000 kilometer naar Afrika te maken.

 

Vogelstrand
De vogels komen eind maart / begin april aan. Dan gaan ze paren vormen en zich vestigen. “Het broedseizoen is van mei tot september.
“Strandbroeders zijn ook te vinden op het wad. Maar hun geliefde biotoop van schelpenstrandjes verdwijnt en die ontstaan daar niet meer spontaan. De schelpenstranden zijn noodzakelijk om de eitjes te camoufleren.”
Remi: “Kunstmatig aanleggen is een optie, maar dat moeten we dan wel als eiland samen doen en je daar verantwoordelijk voor voelen. Op Texel is dit bijvoorbeeld gedaan, Utopia, een binnendijks gebied met nieuw aangelegde natuur en aan de buitenrand een fietspad. Het werkt daar, sinds de aanleg is het een groot succes. Zowel voor de vogels als de vogelliefhebber die van een afstand de strandbroeders kan spotten.”
Arjan: “Als er meer broedparen zijn, kunnen ze een stootje hebben. Dan kan je ze recreatief inzetten zodat het bezoekers trekt om ze van een afstand te bekijken. Dan laat je de bijzonderheid van de dieren zien en vertel je het verhaal. We streven naar een zo natuurlijk mogelijk beheer. Maar ik denk wel dat het een goede zaak is gunstige biotopen te creëren of te maken. Op het strand zijn gebieden voor recreatie ingericht, bijvoorbeeld voor blokarten, waarom dan niet een stuk vogelstrand? In welke vorm, daar moeten we dan goed naar kijken. Je wilt de vogels hun rust gunnen.”

 

Toneelspelen
Een paar strandbroeders houden er een bijzondere, doeltreffende gewoonte op na aanvallers weg te lokken van het nest.
Arjan: “Ze doen alsof ze ernstig gewond zijn en lopen zogenaamd met een manke vleugel van het nest af. Het roofdier denkt dan; dat is ook een lekker hapje. De vogel vertrouwt op de camouflage van de eieren, lokt de vijand van het nest en vliegt daarna snel weg. Lachend: “Het wordt dan geen eitje voor de roofvogel.”

De sterns zijn echte koloniebroeders, vaak zitten ze met tientallen bij elkaar.
De bontbekplevier zit meestal alleen. “In een kolonie is de kans dat je eruit wordt gepikt kleiner, maar het nadeel is dat je zichtbaarder bent als groep.”
Arjan heeft een rol in het inventariseren en monitoren van de gebieden die Staatsbosbeheer beheert. Hij krijgt daarbij deze zomer hulp van collega Arjan de Jong. Arjan gaat het veldwerk uitvoeren en de broedvogels inventariseren. “Vrijwillige vogelwachters op de Boschplaat tellen ook, maar dat is geringer meetbaar door de onbekendheid met het gebied. Het is goed dat het nu bij één persoon ligt die een gedegen analyse maakt. Om de ‘onderste vogel’ boven te krijgen.”
Remi: “Ze horen op de eilanden, deze prachtige, bijzondere dieren.”

 

Deze tekst verscheen eerder in het tijdschrift ‘Terschelling Magazine’, tekst door Eilandmeisje (http://www.eilandmeisje.nl)

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

For security, use of Google's reCAPTCHA service is required which is subject to the Google Privacy Policy and Terms of Use.

I agree to these terms.

[bws_google_captcha]